Enghraifft o'r canlynol | type of power |
---|---|
Math | grym |
Cysyniad mewn gwleidyddiaeth a theorïau grym yw grym caled a elwir hefyd yn pŵer caled. Grym caled yw'r defnydd o ddulliau milwrol ac economaidd i ddylanwadu ar ymddygiad neu fuddiannau cyrff gwleidyddol eraill. Mae'r math hwn o bŵer gwleidyddol yn aml yn ymosodol (gorfodaeth), ac mae'n fwyaf effeithiol pan gaiff ei orfodi gan un corff gwleidyddol ar gorff arall sydd â llai o bŵer milwrol neu economaidd.[1] Mae pŵer caled yn cyferbynnu â grym meddal, sy'n dod o ddiplomyddiaeth, diwylliant a hanes.[1]
Yn ôl Joseph Nye, mae pŵer caled yn golygu “y gallu i ddefnyddio moron a ffyn nerth economaidd a milwrol i wneud i eraill ddilyn eich ewyllys”.[2] Yma, mae "moron" yn golygu cymhellion fel lleihau rhwystrau masnach, cynnig cynghrair neu addewid o amddiffyniad milwrol. Mae "ffyn" yn cynrychioli bygythiadau - gan gynnwys defnyddio diplomyddiaeth orfodol, bygythiad ymyrraeth filwrol, neu weithredu sancsiynau economaidd. Disgrifia Ernest Wilson bŵer caled fel y gallu i orfodi “un arall i weithredu mewn ffyrdd na fyddai’r endid hwnnw wedi gweithredu fel arall”.[3]